Sài·gòn·eer

Back Văn Nghệ » Văn Hóa » Xông đất — nghệ thuật để 'thơm phức' cả năm

Xông đất — nghệ thuật để 'thơm phức' cả năm

Những ngày này, không khí rộn ràng của dịp Tết Nguyên Đán đang dần tràn khắp phố xá. Và càng đến gần những ngày “mùng,” ta lại càng thấy nhiều bài viết hướng dẫn cách đi xông đất thế nào để được nhiều may mắn.

Xông đất là một niềm tin lâu đời của trong văn hóa Việt, bao gồm một bộ quy luật “chỉ định” người đầu tiên đến thăm và chúc Tết cho nhà bạn sau thời khắc giao thừa sẽ là ai. Theo quan niệm truyền thống, gia chủ sẽ gặp được tài lộc trong suốt cả năm nếu gặp được người xông đất “hợp tuổi.” Việc tính toán xem một người có hợp tuổi với gia chủ hay không sẽ dựa trên một hệ thống phức tạp liên quan tới phong thủy và 12 con giáp. Nếu vô tình để người khắc tuổi bước vào nhà trước, chủ nhà sẽ vận phải phải một năm mới nhiều xui xẻo. 

Tôi biết đến tục xông đất từ khi còn nhỏ, nhưng tới giờ tôi vẫn không ưa hoạt động này lắm, vì tôi cảm thấy chuyện người này hợp hoặc khắc tuổi người kia rất khó tin. Không những thế, hoạt động còn có thêm một số yêu cầu đi kèm mà tôi thấy hơi phiền hà, ví dụ như để là người đầu tiên xông nhà, chắc chắn bạn phải dậy sớm để đi chúc Tết, về quần áo thì phải mặc đồ màu sáng, tránh mặc những bộ có tông trắng hay đen.

Có những người rất nghiêm túc với việc xông đất, đôi khi là nghiêm túc đến cực đoan. Chỉ cần lên mạng tìm tòi một chút là ta sẽ tìm được những câu chuyện về những người sẵn sàng bỏ tiền triệu ra thuê một người hợp tuổi đến xông đất nhà mình. Dần dà, mọi người cũng điều chỉnh việc xông đất để thuận tiện hơn. Đơn cử như một lần khi mẹ tôi biết bố và tôi hợp tuổi với nhau, nên ngay sau đêm giao thừa bà đã kêu tôi đi dạo một vòng quanh khu phố rồi quay về nhà. Khi làm như vậy, thì theo lý thuyết, tôi đã tự xông nhà mình.

Tôi cũng từng tham gia những lần xông đất theo kiểu “cổ điển,” nhưng không nhớ gì về những chi tiết phong thủy cho lắm. Tôi nhớ một lần lúc còn thiếu niên, tôi phải dậy sớm đi xông đất nhà họ hàng trong trạng thái nửa tỉnh nửa mê. Khi đến đó, tôi phát hiện ra ông anh họ của mình mới tậu một con PS4, nên cơn buồn ngủ cũng nhanh chóng biến mất. Thuở ấy tôi còn dùng một cái máy vi tính yếu tới nỗi mà chơi Minecraft cũng không được mượt cho lắm, việc được trải nghiệm game hiện đại vào ngày đầu trong năm đối là điều mà tôi không thể nào bỏ lỡ. Buổi xông đất hôm ấy tôi cũng chẳng biết là có mang lại may mắn gì hay không, nhưng tôi chỉ nhớ hôm ấy là một ngày tuyệt vời.

Có lẽ việc không thích xông đất của tôi là do tôi đang hiểu sai, tôi chú trọng quá mức về chuyện hợp tuổi và cho rằng đó là khía cạnh quan trọng nhất của hoạt động này. Nhưng khi tôi đọc một loạt những bài hướng dẫn xông nhà, tôi mới nhận ra là trước khi nhắc đến chuyện hợp tuổi, người ta sẽ nhắc đến quan niệm ngày đầu năm nếu khởi đầu tốt đẹp sẽ tạo tiền đề tốt cho phần còn lại của năm.

Tôi nghĩ cốt lõi của việc xông đất là để chúng ta có lý do chia sẻ niềm vui cho nhau và mở đầu một năm với nhiều cảm xúc tích cực. Và nếu ai đó muốn đặt ra một số điều lệ để họ có thể mở đầu một năm mới trọn vẹn với những người thân, thì tôi nghĩ điều đó cũng không có gì sai. Và dù tôi không thích một số quy tắc của việc xông đất, tôi vẫn sẽ sẵn lòng bỏ qua những bất tiện đó để đổi lấy những kỷ niệm đáng nhớ ngày đầu năm.

Bài viết liên quan

in Văn Hóa

Tự chọn áo dài Tết, tôi tìm thấy mình trong hình ảnh nữ tính 'không truyền thống'

Trung học có lẽ là giai đoạn ẩm ương đối với hầu hết chúng ta, như những mô típ kinh điển trong các bộ phim tuổi mới lớn. Sinh ra và lớn lên tại Việt Nam và đã trải qua khoảng thời gian mài đũng quần ...

in Văn Hóa

Về đâu cuốn lịch bloc trong thời đại smartphone?

Sống trên đời đã hơn 20 cái nồi bánh chưng, nhưng tôi chưa bao giờ phải mua một cuốn lịch bloc (hay còn gọi là lịch xé) cho bản thân dùng. Trong tâm trí của tôi, lịch là một thứ để mình mua tặng cho n...

Paul Christiansen

in Văn Hóa

Viết cho giai đoạn ẩm ương khi mọi vấn đề đều được hóa giải bằng câu 'Tết mà'

Tôi không ưa các thể loại lý do lý trấu.

Paul Christiansen

in Văn Nghệ

Viết cho tượng 12 con giáp — niềm vui bất tận của tôi mỗi dịp Tết về

Cứ mỗi mùa Tết đến, mạng xã hội Việt Nam trở nên xôm tụ khi mọi người khắp đầu cầu đất nước bắt đầu chia sẻ hình chụp tượng linh vật năm mới quê mình. Ngồi ngắm nghía tượng trên mạng cùng team Saigone...

in Văn Hóa

'Thấy đỏ là thấy Tết' tại Hải Thượng Lãn Ông, phố trang trí sầm uất giữa lòng Chợ Lớn

Dạo một vòng quanh khu vực Sài Gòn - Chợ Lớn, tôi mới nhận ra chẳng ở đâu câu nói “thấy đỏ là thấy Tết” lại đúng như ở phố trang trí Hải Thượng Lãn Ông.

in Văn Hóa

Câu chuyện đa dạng văn hoá đất Việt qua 3 phiên bản 'Sọ Dừa' của người Kinh, Chăm, Raglai

Nếu điền giấy khai sinh cho Sọ Dừa, bạn sẽ ghi gì vào ô Dân tộc?