Là một trong số ít những người Việt được trao chứng chỉ International Watercolor Masters từ Hiệp hội Màu nước Quốc tế Anh Quốc, chàng họa sĩ trẻ Đoàn Quốc đã không ngừng nỗ lực nới rộng năng lực sáng tạo của bản thân và tổ chức những hoạt động cộng đồng để vẽ nên một hướng đi mới cho nghệ thuật màu nước tại Việt Nam.

Yêu cách màu nước thách thức người vẽ

Là một tài năng trẻ sớm gặt hái thành công chỉ sau năm năm hoạt động chuyên nghiệp, Đoàn Quốc đã bắt đầu những bước đi chập chững đầu tiên khi tuổi còn nhỏ. Tình yêu của anh với mỹ thuật chớm nở từ tuổi lên 9, qua những nét phác thảo nguệch ngoạc bằng bút chì về trường lớp, bạn bè. Có lẽ, chính Đoàn Quốc khi ấy cũng không ngờ được rằng mình sẽ trở thành cho gương mặt đại diện cho Việt Nam tại liên hoan màu nước Fabriano tại Milan, Ý và góp phần mở ra chương mới cho bộ môn màu nước ở quê nhà.

Dù chỉ mới 25 tuổi, họa sĩ Đoàn Quốc đã nhận được sự công nhận từ cộng đồng màu nước trong nước và quốc tế.

Năm 18 tuổi, Đoàn Quốc rời quê vào Sài Gòn để theo học ngành thiết kế đồ họa tại Đại học Mỹ thuật. Tại đây, chàng trai đã nhận ra rằng màu nước chính là chất liệu đồng điệu nhất với tư duy và định hướng mỹ thuật của bản thân. 

Tranh của Đoàn Quốc thường xoay quanh những chủ đề gần gũi như cảnh quan thành phố hay phong cảnh thiên nhiên. Để thực hiện các tác phẩm, anh thường có những chuyến đi thực tế tới các tỉnh, thành và dành nhiều thời gian nghiên cứu tài liệu về hình ảnh đặc trưng ở mỗi địa điểm. Quá trình chuẩn bị đôi khi còn tốn nhiều thời gian hơn lúc vẽ, vì với màu nước người họa sĩ không có cơ hội để sai. “Chỉ cần một nét màu vội vã, độ đậm, nhạt, sáng, tối của tổng thể đều bị ảnh hưởng.” Đây là một chất liệu sáng tạo đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ lớn từ người nghệ sĩ, nhưng với Đoàn Quốc, “càng khó thì [mình] lại càng thích, càng muốn chinh phục.”

Đoàn Quốc cũng hay thể nghiệm với các mặt canvas có kích thước lớn để nới rộng đường biên sáng tạo và nắm bắt chính xác hơn không gian của cảnh vật.

Một tác phẩm trong bộ tranh 'Sài Gòn Khát Vọng Vươn Cao.'

Bộ tranh 'Sài Gòn Khát Vọng Vươn Cao' là tình yêu của họa sĩ Đoàn Quốc dành cho quê hương thứ hai của anh.

Tình yêu Sài Gòn qua những nét vẽ

Là người con xứ Quảng nhưng Đoàn Quốc dành rất nhiều tâm tư và tình cảm cho Sài Gòn, vì vùng đất đã nuôi dưỡng cả ước mơ lẫn sự nghiệp hội hoạ của anh. Anh chàng cho biết: “Mình thực hiện nhiều dự án, từ cá nhân đến cộng đồng, như lời cám ơn của nghệ thuật dành cho thành phố vừa mới mẻ vừa gần gũi, thân thương này.”

Trong các tác phẩm của Đoàn Quốc về Sài Gòn, có mười bức là tranh khổ lớn, còn lại là tranh ký họa và trực họa. Tranh anh vẽ đa phần có góc rộng, hướng nhìn từ trên cao xuống và chủ yếu ghi lại những hình ảnh của thành phố khi về đêm, khi những ánh đèn tỏa ra từ mỗi con đường, dòng xe, ngôi nhà, tạo nên một không gian nhộn nhịp, đầy sức sống.

Đoàn Quốc lưu lại những thời khắc đẹp nhất của Sài Gòn vào trong khung tranh. 

“Đó có lẽ là thời gian đẹp nhất, cũng là quãng thời gian đặc trưng nhất của thành phố này,” chàng họa sĩ miêu tả. Và cứ thế, những ánh đèn lung linh lần lượt được đưa vào tác phẩm, biến thành nét đặc trưng mang theo cái tôi mà ai cũng nhớ đến khi nhắc đến Đoàn Quốc.

Đến năm 2021, chàng hoạ sĩ lại lần nữa mở rộng ranh giới sáng tạo của bản thân với dự án mang tên 'Nơi Hội Tụ Của Những Thành Phố.' Lần này, không chỉ dừng lại ở những nơi chốn quen thuộc của Sài Gòn, mà anh còn mang những yếu tố đặc trưng của cả ba miền vào khung tranh.

Mỗi phần của bức tranh 'Nơi Hội Tụ Của Thành Phố' lần lượt vẽ lại phong cảnh của ba thành phố Hà Nội, Đà Nẵng, Hồ Chí Minh.

Tác phẩm được hoàn thành trong vòng ba tháng, được ghép lại từ ba bức tranh nhỏ, mỗi bức lại vẽ riêng hình ảnh của các thành phố Hà Nội, Đà Nẵng và Sài Gòn. Khi được đặt cạnh nhau, từng chi tiết đều có sự kết nối vô cùng tự nhiên, hệt như đang xem toàn cảnh một thành phố lớn.

Đoàn Quốc chia sẻ anh đã tính toán rất lâu, vẽ thử qua nhiều bản nháp để có thể lồng ghép tất cả các chi tiết mà không làm mất sự hài hoà của bố cục tổng thể. Từ đó, người xem có thể vừa chiêm ngưỡng tháp Rùa Hà Nội, cầu Rồng Đà Nẵng, và những cao ốc của Sài Gòn, vừa thấy được một Việt Nam trọn vẹn, gắn kết đúng với ý đồ của tác giả.

Khi đặt cạnh nhau, khung cảnh của ba miền đất nước hiện lên một cách tự nhiên.

Màu nước Việt Nam: Trẻ và đầy tiềm năng

Là một người trẻ, Đoàn Quốc cũng ôm ấp nhiều tham vọng. Trong đó, lớn nhất phải kể đến việc xây dựng và phát triển một cộng đồng màu nước lớn mạnh tại Việt Nam. Tại lớp học vẽ của anh, các học viên không tìm hiểu nghệ thuật theo lối “ăn xổi,” tức chỉ vẽ theo một bức tranh mẫu, mà tập trung trau dồi lý thuyết và tư duy thẩm mỹ để có thể tạo nên bất kì tác phẩm nào họ muốn.

Tranh của Đoàn Quốc ghi lại hình ảnh nhộp nhịp ở Ngã sáu Phù Đổng, Sài Gòn.

Bên cạnh đó, Đoàn Quốc cũng liên kết với cộng đồng họa sĩ màu nước trên thế giới để tổ chức các buổi triển lãm quốc tế tại Việt Nam. Anh đồng thời mang về những dụng cụ màu nước chất lượng để hoạ sĩ Việt có thể thỏa sức thử nghiệm. Chàng họa sĩ hiểu rõ, để có thể phát triển tranh màu nước nhanh chóng và bền vững, chính anh phải xây dựng một sân chơi tốt để chất liệu này vùng vẫy.

Anh nhận xét: “Ở Việt Nam, màu nước là một chất liệu còn tương đối ‘trẻ.’” Tuy từng được dùng nhiều ở thời kì kháng chiến nhưng lúc bấy giờ, màu nước chỉ dừng ở kí họa, phác họa chứ không phải là chất liệu chính. Đến mười năm trở lại đây, hội họa màu nước mới có tín hiệu khởi sắc trở lại. Đoàn Quốc mong rằng việc xây dựng một cộng đồng sẽ mở ra nhiều cơ hội cho giới hội họa màu nước Việt Nam vươn xa hơn trong tương lai.

[Ảnh sử dụng trong bài do nhân vật cung cấp.]