Khi xem những bộ ảnh cũ về Việt Nam, chúng ta luôn cảm nhận được sự hiện diện của những khoảng trống lạ lẫm — mỗi con phố, quảng trường, hay tòa nhà đều tách biệt trong không gian của riêng mình, xung quanh là khung cảnh tiêu điều chỉ vài bóng người và xe ngựa.

Sự vắng lặng ấy cũng hiện hữu trong bộ ảnh trắng đen sau đây, được chụp tại Hà Nội vào những năm 1920. Bộ ảnh được chụp làm bưu thiếp và ảnh minh họa cho sách tài liệu về Hà Nội dưới thời Pháp thuộc. Từ những đại lộ đến những con phố nhỏ hẹp, phố xá của thủ đô ngày ấy thường vắng người và xe cộ qua lại, một sự đối lập với sự tấp nập, ồn ã của phố thị ngày nay. 

Do sự bùng nổ dân số của Việt Nam trong suốt hai thế kỷ, tài nguyên và không gian đô thị ngày càng bị quá tải do không bắt kịp với tốc độ phát triển chóng mắt này. Khi các bức hình sau đây được chụp, dân số Hà Nội chỉ vỏn vẹn 81.000 người, rất nhỏ bé khi so với dân số cùng thời của những thành phố lớn như New York (5,6 triệu) hay Paris (gần 3 triệu). Ngày nay, dân số Hà Nội đã nhảy vọt đến 8,5 triệu người, dẫu những con đường mà người thành phố đi lại chẳng mấy thay đổi.

Hãy cùng xem qua một Hà Nội vắng lặng của thế kỷ 20 qua loạt ảnh sau:

Cửa hàng trang sức trên phố Hàng Bạc.

Một cô gái đang xem trang sức.

Nghề chế tác trang sức thủ công.

Các vật dụng trang trí xa xỉ được bày biện sau khung cửa kính.

Các vật phẩm xa xỉ ngày ấy được chế tác tinh xảo.

Ngã tư giữa phố Tràng Tiền và phố Trần Nhật Duật.

Tòa nhà từng là trụ sở của Hội Cựu binh Pháp, và sau này là CLB Đoàn Kết. Ngày nay, công trình đã bị tháo dỡ và xây lại thành một tòa nhà văn phòng.

Nghệ nhân làm mũ.

Bên trong nhà xưởng của hiệu mũ Hai Chinh tại Hà Nội. Cửa hiệu từng sản xuất đến 10.000 sản phẩm hàng năm. 

Mặt tiền của hiệu mũ Hai Chinh.

Cổng bệnh Saint Paul (Xanh Pôn) nay vẫn còn hoạt động.

Phố Tràng Tiền.

Phố Tràng Tiền nhìn từ Nhà hát lớn Hà Nội.

Các cửa hàng trên phố Tràng Tiền.

Một góc nhìn khác về phố Tràng Tiền.

Grands Magasins Reunis, một trung tâm thương mại chuyên các mặt hàng ngoại nhập.

Phố Tràng Tiền nhìn từ Nhà hát lớn Hà Nội.

Một trận bóng đá diễn ra tại Stade Mangin, nay là sân vận động Cột Cờ.

Bên ngoài khách sạn cao cấp Le Coq d'Or, nay là khách sạn Hòa Bình.

Học sinh xếp hàng ở sân trường Yên Phụ.

[Ảnh qua trang Flickr của người dùng manhhai]