Cùng với những chuyển biến trong lịch sử, văn hoá đất nước, dịp Tết Nguyên Đán của người Việt đã có những thay đổi rõ rệt qua các thời kỳ. Tuy vậy, ngày Tết xưa và ngày Tết nay vẫn chia sẻ không ít những giá trị cốt lõi tương đồng.
Trong những năm gần đây, khi đời sống hiện trở nên quá hối hả, Tết được xem như một kì nghỉ dài ngày để mọi người xả hơi — tụ tập bạn bè ở quán trà sữa, cày cho nốt bộ phim trên Netflix, ăn sạch quà bánh trong nhà, nằm dài lướt mạng xã hội, hay lên đồ để đi chơi xa.
Vào mùa Tết của 100 năm trước, người dân Hà Nội chắc chắn không có cơ hội để tham gia những hoạt động vui chơi xả láng như thế này. Tuy nhiên, không khác mấy với ngày nay, ngày Tết Hà Nội của thế kỷ 19 cũng có những phiên chợ giáp Tết tấp nập tưng bừng, có khung cảnh phố phường vắng tanh khi các cư dân tha hương trở về quê nhà. Không có các dịch vụ tiện lợi như bây giờ, các gia đình ngày ấy ráo riết tự tay chuẩn bị các món ăn, tự ăn diện, chải chuốt để chụp ảnh cũng như cúng bái ông bà, tổ tiên. Nhà nào nhà nấy nhàn nhã đi dạo trên phố hoặc thoải mái nằm dài trong phòng khách nhà mình.
Cùng xem thêm loạt ảnh dưới đây để biết Tết Nguyên Đán ở Hà Nội một thế kỷ trước khác và giống Tết hiện đại như thế nào nhé:
Khu chợ nhộn nhịp trước Tết.
Người mua, người bán tụ tập tấp nập.
Thư pháp ông đồ trên phố.
Một gia đình dắt tay nhau đi mua sắm.
Du khách tham quan chùa Ngọc Sơn.
Có thể cảm nhận được không khí bình yên của ngôi chùa qua bức ảnh.
Lá dong gói bánh chưng được bày bán.
Vàng mã cũng là một mặt hàng bán chạy.
Các loại hoa để cúng kiến, bày biện được bán dọc đường.
Chia nhau những cành quất.
Hoa quả là thứ không thể thiếu trong mâm cỗ Tết.
Các bức hoạ được bán trên đường phố.
Ai mà lại không thích được cha mẹ mua cho quả bóng bay khi đi chơi?
Một quầy bán con rối.
Chắc chắn lúc này đang vào mùa chuối!
Người kéo xích lô có lẽ cũng ăn nên làm ra vào dịp lễ như các anh chạy Grab, taxi bây giờ.
Mâm cơm Tết của một gia đình.
Cúng bái tổ tiên.
Bày tỏ lòng sùng kính với người đi trước.
Trẻ em trong gia đình cũng giúp bày biện bàn thờ.
Đốt vàng mã.
Đốt vàng mã cho tổ tiên và người đã khuất vẫn là hoạt động thường niên của các gia đình vào mùa Tết hiện đại.
Cá tươi sống được bày bán trên những gánh hàng.
Một gia đình quân quần bên nhau.
Thời nào cũng có “tiết mục” cả nhà lên đồ để làm pô ảnh ngày Xuân.
“Cây đẹp quá mấy đứa nhỉ.”
“Thế để cha tạo một dáng bên cây nhé.”
“Bà ơi vào với tôi nào.”
[Ảnh: Tài khoản Flickr manhhai.]