Đẩy cánh cửa gỗ nâu sẫm trên tầng 5 của khu tập thể cũ tại số 9 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, bạn sẽ khó định danh chính xác đây là không gian gì. Một phòng khách tích hợp bếp? Một rạp chiếu phim mini? Hay một sân khấu nghệ thuật thu nhỏ? Thực ra, The Airy Space là tổng hòa của tất cả những điều trên.

The Airy Space vốn được xây dựng với công năng của một căn phòng khách.

“Mình ước mơ có một cái nhà có ban công rộng nhìn xuống mặt đường. Ngày trước có thời gian nguyên một tháng, mình đứng trước một căn nhà Pháp cổ và ngắm ban công của nhà đó, tưởng tượng sáng mở cửa sẽ trông ra như thế nào. Mình bắt gặp lại cảm giác đó khi lần đầu nhìn thấy căn nhà và hai chiếc cửa sổ to này,” Di Trần, đồng sáng lập The Airy Space, chia sẻ. Di đã dành nhiều thời gian khoác chiếc áo mới cho nơi đây, mong rằng mỗi vị khách ghé chơi đều có thể cảm nhận được cảm giác nhẹ nhàng, bâng khuâng khi đứng trước khung cửa sổ, phóng tầm mắt ra hàng cổ thụ xanh tốt trên đường Trần Hưng Đạo.

Di Trần (phải) cùng Mít (trái) tại The Airy Space.

Ban đầu, căn nhà chỉ là nơi Di tổ chức những cuộc gặp gỡ thân mật với bạn bè, cùng tửu đàm hoặc xem phim thâu đêm. Nhưng đến năm 2024, anh chợt nhận ra rằng dù đã chăm chút và yêu thương không gian này đến nhường nào, rồi sẽ có một ngày anh rời khỏi đây cho những định hướng riêng. Vì vậy, để nơi này có thể tiếp tục sống trong nhiều cuộc đời mới hơn chỉ là nơi để ở, Di quyết định mở cửa căn nhà và cùng Mít — cộng sự của anh, chào đón mọi người đến khởi xướng những ý tưởng độc đáo của họ.

Không gian tại The Airy Space biến thành sàn khiêu vũ trong một sự kiện khác.

Khởi đầu với đêm đọc thơ “Những lá thư rải rác: Sài Gòn-Hà Nội” vào đầu năm 2024, The Airy Space đã nhanh chóng trở thành điểm hẹn của nhiều hoạt động văn hóa đa dạng: từ khiêu vũ, sân khấu kịch ứng tác đến các workshop về tranh khắc, cắm hoa và những buổi thảo luận kết hợp nấu nướng. Điều đáng ngạc nhiên là với diện tích chỉ 30m², bị giới hạn bởi nội thất của một phòng khách thông thường, The Airy Space vẫn linh hoạt biến hóa để khám phá những khả năng phong phú mà một không gian có thể mang lại, vượt xa công năng ban đầu của một căn hộ.

Không chỉ tổ chức các sự kiện theo phương thức phổ biến như chiếu phim, diễn thuyết hay workshop, đội ngũ sáng lập The Airy Space còn mạnh dạn thử nghiệm những hình thức mới mẻ, luôn đặt trải nghiệm và sự kết nối cộng đồng làm kim chỉ nam. Ví như The Airy Space từng tổ chức những đêm “smartphone detox” — khi mọi người được khuyến khích không sử dụng điện thoại, tập trung vào trò chuyện hoặc dành thời gian riêng cho bản thân.

Sân khấu vô hình, workshop kịch ứng tác kết hợp cùng Xí Nghiệp Điện Ảnh Thăng Long.

Bộ đôi nghệ sĩ Tàu Bay có màn ra mắt sau thời gian dài ở ẩn tại The Carpet Floor.

Chuỗi sự kiện “Nghe-Thử” cũng là một sáng kiến độc đáo, tạo cơ hội cho những nghệ sĩ trẻ giới thiệu các sáng tác còn trong quá trình hoàn thiện. Hay như “The Carpet Floor” — một đêm nhạc quy tụ các nghệ sĩ indie như Đét, Mạc Mai Sương, Nam Thế Giới, Tàu Bay — nơi xóa nhòa khoảng cách giữa sân khấu và khán giả, bỏ đi những ánh đèn màu hào nhoáng, chỉ còn âm nhạc mộc mạc trong không gian thân tình. Một số sự kiện tại The Airy Space thậm chí còn bắt đầu từ khuya muộn như nấu ăn và xem phim để các “cú đêm” hoặc những ai có công việc trái múi giờ thêm một điểm đến an toàn và thư giãn.

Không gian tại The Airy Space được tùy biến thích ứng linh hoạt theo từng sự kiện, chương trình.

Nguyên Quân, một vị khách thường xuyên tham gia các hoạt động tại The Airy Space, cho biết: “Mình cảm thấy các bạn không ngần ngại thảo luận với tinh thần cởi mở, chia sẻ và gần gũi. Có lẽ một phần vì không gian rất ấm áp, cảm giác như sang nhà bạn chơi vậy.”

Di Trần chia sẻ rằng đó chính là mục đích khi anh và cộng sự tạo ra The Airy Space: một không gian kết nối những người có cùng sở thích, một sân chơi tinh gọn và ấm cúng cho những người thực hành văn hóa, hoặc đơn giản là một chốn riêng cho những ai thích đi một mình.

The Airy Space không chỉ là nơi tự khởi xướng các hoạt động mà còn là điểm hẹn cho sự chung tay, hợp tác giữa những người thực hành văn hóa trong thành phố. Không gian này hướng tới những sự kiện mang tính liên ngành, không tự đóng khung trong một lĩnh vực cụ thể. Đội ngũ sáng lập xem “văn hóa” ở một phổ rộng lớn hơn, bao gồm cả nhân loại học, khoa học về giới, diễn xuất và nhiều lĩnh vực khác.

The Airy Space nỗ lực thử nghiệm những khả thể của một không gian có thể mang lại, phòng bếp có thể trở thành rạp phim nơi mọi người cùng nhau nấu ăn và luận bàn về điện ảnh.

The Airy Space gợi tôi nhớ đến các salon văn hóa tại Pháp vào thế kỷ 17–18 — một hình thức gặp gỡ và tụ họp xã hội, nơi nghệ thuật, văn học, triết học và âm nhạc được thảo luận sôi nổi từ mọi tầng lớp xã hội, góp phần lan tỏa tư tưởng khai sáng và nuôi dưỡng những sáng kiến văn hóa tiên phong. Những buổi salon thường diễn ra trong không gian tư gia và chủ nhà trong vai trò một “người kết nối văn hóa.”

Nếu các salon Pháp góp phần nuôi dưỡng phong trào Khai sáng, thì những không gian như The Airy Space là tín hiệu tích cực cho thấy giới trẻ đã có những sáng kiến thú vị sử dụng nguồn tài nguyên sẵn có để ươm mầm cho những chuyển động văn hóa đương đại tại Việt Nam.

Một buổi đọc về Voltaire tại Salon của Madame Geoffrin. Nguồn ảnh: Wikipedia.

Tuy không thể mở cửa hằng ngày, mà chỉ có thể đón khách vào những dịp có sự kiện, The Airy Space dần trở thành điểm đến của nhiều bạn trẻ trên thủ đô và quốc tế.

“Sau một năm vận hành The Airy Space, mình không còn cố định hình không gian này là gì nữa. Bởi lẽ vì nó đã trở thành một không gian dành cho cộng đồng đa dạng và ở mỗi cộng đồng khác nhau, họ lại nhìn nhận The Airy Space theo một cách khác nhau. Quan trọng rằng dù ở định dạng nào chăng nữa thì tinh thần cởi mở đối thoại và cảm giác gần gũi dễ chịu luôn là cốt lõi mà chúng mình theo đuổi,” Mít chia sẻ.

[Ảnh cung cấp bởi The Airy Space]