Mang bề ngoài vô cùng khiêm tốn, nhưng đĩa xôi xiêm ngọt lành này chứa đựng vô vàn những chuyện về cuộc sống ở Việt Nam thời kỳ hậu chiến.
Nằm trong khu vực Chợ Lớn, Xôi Xiêm Ngọc Yến tọa lạc trên con đường nhỏ là Dương Tử Giang. Giữa hàng loạt tiệm phụ tùng xe máy, tiệm vải và hàng quán vỉa hè, quán như lọt thỏm. May mắn thay, xe cộ quanh đây không quá đông đúc, tôi vẫn có thể chạy xe chậm rãi để tìm quán.
Lần đầu ghé thăm, tôi chọn cho mình chỗ ngồi khiếm tốn là bộ bàn ghế nhựa đặt trên vỉa hè. Chủ quán, chị Yến, cho biết chỉ có hai món trên thực đơn: xôi xiêm sầu riêng và chè ba màu. Lựa chọn của tôi dĩ nhiên là cả hai.
Món xôi xiêm có ba thành phần cơ bản: nước cốt dừa rưới ở trên cùng, tiếp theo là lớp sốt ca dé làm từ trứng, nước cốt dừa và đường, và cuối cùng là xôi. Nhưng tôi thắc mắc, sầu riêng nằm ở đâu trong món ăn này?
Thắc mắc của tôi nhanh chóng được giải đáp, vì ngay khi đĩa xôi xiêm được đặt trên bàn, tôi ngay lập tức cảm nhận được mùi sầu riêng từ món ăn. Nước cốt dừa đã được trộn với cơm sầu riêng, tạo ra hương vị ngọt nhẹ hòa quyện giữa hai nguyên liệu. Bên dưới lớp nước cốt dừa là ca dé. Ca dé của Ngọc Yến khá đặc biệt, không có kết cấu giống như lớp kem nhân trong các loại bánh bao hay chè xôi khác, mà thay vào đó cảm giác mềm mịn như đang ăn một lát flan.
Phần xôi trắng thơm, mềm, dẻo lại thơm nịnh mũi. Xôi không ngọt như hai thành phần còn lại; có lẽ điều này là có chủ đích, để xôi có thể nhường chỗ cho ca dé và nước cốt dừa tỏa sáng. Để thưởng thức xôi xiêm đúng điệu, người ăn cần múc và nếm cả ba thành phần cùng một lúc. Nước cốt dừa và ca dé tan trong miệng và vị ngọt. Trong khi đó, xôi với hương thơm dễ chịu và độ dai tạo sự tương phản, khiến trải nghiệm ăn trở nên thú vị hơn. Mỗi muỗng xôi xiêm sầu riêng mang lại cảm giác ấm áp một cách ngọt ngào.
Món thứ hai trong thực đơn là chè ba màu. Như tên gọi, món chè có ba màu sắc chủ đạo: màu trắng của nước cốt dừa và thạch, màu đỏ đậm của đậu đỏ, màu vàng của ca dé và đậu xanh nghiền. Phục vụ cùng đá bào, chè ba màu là món tráng miệng giải nhiệt phù hợp sau khi thưởng thức xôi xiêm. Khi tôi đang thưởng thức món ngọt của mình, thấy chủ quán không quá bận tay, tôi đánh tiếng hỏi chị vài câu về quán và được chị tiết lộ về câu chuyện của quán chè gia đình này.
Những năm 1970, một lượng lớn người Campuchia và người Việt gốc Campuchia đã di cư đến Việt Nam nhằm chạy trốn những biến động chính trị trong nước bấy giờ. Trong quá trình gầy dựng cuộc sống mới, những người con tha hương đã quyết định buôn bán những đặc sản quê nhà để lập nghiệp. Giai đoạn này, mẹ chồng của chị Yến làm việc chung với một người bán đồ ăn Campuchia và được dạy cách làm một số món ăn, bao gồm xôi xiêm sầu riêng. Sau đó, bà mở một quán phục vụ các món ăn Campuchia tại nhà của mình, phần lớn khách hàng đều là người thuộc cộng đồng người Hoa — tiền thân của Xôi Xiêm Ngọc Yến chính thức ra đời từ đó.
Chị Yến học công thức nấu xôi xiêm sầu riêng từ mẹ chồng. Theo chị, sự đặc biệt của công thức xôi xiêm sầu riêng Campuchia nằm ở phần nước cốt dừa hòa quyện với sầu riêng và ca dé, được làm từ trứng vịt thay vì trứng gà, để cho ra màu cam và kết cấu mềm, sóng sánh giống bánh flan. Và hơn 40 năm qua, quán đã trở thành điểm dừng chân cho người dân Chợ Lớn hảo ngọt
“Trước đây nhà chị không có để biển hiệu, khách đi ngang qua thấy tò mò nên ghé vào ăn thử, người ta thấy thích nên cứ quay lại ủng hộ. Nhiều người thành khách quen tới giờ luôn đó,” chị Yến chia sẻ.
Ngồi nhâm nhi xôi xiêm, tôi để ý rằng nhiều vị khách ghé thăm gọi món với công thức “như cũ chị nhé.” Một chị khách quen còn tự phục vụ, xin chị Yến một ít trà, rồi tự mình lấy ly từ quầy để pha trà đá. Có những vị khách đã quen thuộc với quán đến mức có thể tự nhiên ở nhà mỗi khi đến đây.
Điều làm tôi ấn tượng về xôi xiêm sầu riêng của Ngọc Yến chính là vẻ đẹp giản đơn của nó. Chỉ cần kết hợp ít nước cốt dừa, sầu riêng, ca dé và xôi là đã có thể tạo ra được một món tráng miệng thanh và ngọt đến vậy. Sau khi nghe câu chuyện về cách quán ra đời, trong tôi đọng lại nhiều suy nghĩ về cách xôi xiêm vượt qua biên giới xa xôi để có thể sống tiếp qua các thế hệ gia đình, để rồi trở thành món ngon phục vụ cho thực khách từ bao cộng đồng dân tộc khác nhau. Quả là một hành trình to lớn cho một món xôi nhỏ bé phải không?
Xôi Xiêm Ngọc Yến mở cửa từ 2h chiều đến 10h30 tối.
Đánh giá:
Hương vị: 5/5
Giá cả: 5/5
Không gian: 4/5
Độ thân thiện: 5/5
Vị trí: 4/5
Xôi Xiêm Ngọc Yến
157 Dương Tử Giang, phường 15, quận 5, TP. HCM