Trong làng nhạc điện tử Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung, hầu hết những cái tên nổi danh là DJ nam. Nhận ra được sự mất cân bằng này, gần đây nữ nghệ sĩ Maggie Trà đã tạo ra một sân chơi riêng dành cho phái nữ.
Đọc phiên bản Tiếng Anh của bài viết tại đây.
Trà đặc biệt dành riêng sân chơi này cho phụ nữ Việt Nam, nhưng cũng chào đón những người phi giới tính và da màu tham dự. Cô có phương pháp tiếp cận nghề DJ khá đặc biệt, cho phép những người tham gia được tự do sáng tạo và thỏa sức vui chơi.
Không chỉ dừng lại ở việc tổ chức các workshop, SYS (Stimulate Your Soul) Sister Sounds do Maggie Trà sáng lập còn mong muốn tạo ra một môi trường lành mạnh, mang tính hợp tác, không phán xét để nữ giới có thể cùng nhau bước chân vào một thế giới mới lạ. Trà chia sẻ rằng các buổi workshop này là một phần của làn sóng mới đang lan rộng tại châu Á.
Trò chuyện với Saigoneer, DJ nữ cá tính này đã nhận định về vai trò của bản thân: “Tôi không phải là người truyền cảm hứng. Tôi chỉ là một người chân thành.” Tổ chức này được thành lập nhằm hỗ trợ phụ nữ khẳng định bản thân trong ngành công nghiệp âm nhạc trên toàn thế giới. Maggie Trà là một nữ nghệ sĩ đa tài, cô hoạt động ở nhiều lĩnh vực như làm DJ dòng nhạc hip-hop, dẫn chương trình radio KISS FM, viết văn. Cô cũng đã từng khuấy động nhiều sàn diễn lớn tại Brussels, London, Sydney và Berlin. Giờ đây, cô trở về Việt Nam để theo đuổi sứ mệnh: giúp đỡ phụ nữ Việt Nam, phụ nữ da màu và những người phi giới tính bước chân vào làng “chà đĩa.”
Chúng tôi đến tham gia một buổi workshop được diễn ra trên sân thượng của Kobala Bar Events Rooftop, nơi có tầm nhìn hướng ra Hồ Tây thơ mộng. Hôm đó là Chủ nhật và có hai cô gái đến tham gia; hai bạn trẻ có vẻ rất háo hức được học cách mix nhạc. Đây là buổi thứ hai trong chuỗi workshop mang tên “Pho the Girls” giới thiệu về nghề DJ. Một bạn học viên mới tên Linh chia sẻ: “Em cảm thấy làm DJ giống như nấu ăn vậy,” cô vừa nói vừa làm động tác rắc muối lên mixer (thiết bị DJ dùng để xử lý và phối nhạc). Cô cho biết đây là lần đầu tiên thử sức với một lĩnh vực mới mẻ đến thế.
Điều kiện tham gia mà Trà đặt ra chỉ là một chiếc USB, ba bản nhạc và một tâm hồn cởi mở. “Bạn chỉ cần thực sự đặt mình vào đó,” cô nói trước khi ôn lại những kiến thức cơ bản về cách mix nhạc. Tuy nhiên, lời nói của cô có điều gì đó rất đặc biệt, và cô liên tục nhắc đến nỗi đau và khoảng tối trong tâm hồn như là nguồn sức mạnh cho người nghệ sĩ.
Tại sao không?
Một số người thắc mắc tại sao Trà chỉ tổ chức hoạt động dành riêng cho phụ nữ và người phi giới tính. Với câu hỏi đó, cô chỉ trả lời: "Tại sao không? Đàn ông có thể làm bất cứ điều gì họ muốn thì tôi cũng vậy. Làm DJ đâu phải là công việc dành riêng cho họ, họ chỉ đang là số đông trên sân chơi này thôi. Chúng ta ít được nhìn thấy nữ DJ chơi nhạc trên sân khấu."
Mục tiêu chính của cô là kết nối phụ nữ với nhau, từ nữ doanh nhân, nhạc sĩ, nhà sản xuất đến DJ. Trà khẳng định rằng điều này không có gì mới với cánh đàn ông: “Tôi nghĩ trong sâu thẳm, các chàng trai đều biết cần tạo ra một sân chơi chung cho cả hai giới. Vì biết nhau nên họ ủng hộ và giúp đỡ nhau, nhưng 90% trong số họ là nam.”
Một môi trường lành mạnh
Mang trong mình hai dòng máu Việt và Campuchia, Trà đã quá quen với những khó khăn và thử thách khi dám sáng tạo và tư duy cởi mở trong văn hóa châu Á. Những khó khăn này càng trở nên rõ ràng hơn nếu bạn là phụ nữ, vì xã hội vẫn còn định kiến nặng nề với những cô gái làm việc trong câu lạc bộ, quán bar hay trong ngành giải trí.
Trà giải thích: “Mẹ tôi giờ đây đã chấp nhận phong cách sống của tôi nhưng trước đó tôi đã mất rất nhiều thời gian và gặp nhiều khó khăn trong việc thuyết phục bà, mặc dù tôi sinh ra và lớn lên ở Úc.” Đây cũng là lý do chính cô đến Việt Nam: “Nếu được lớn lên ở đây, tôi sẽ muốn có một không gian như thế này cho riêng mình.”
Tại không gian này chúng tôi cảm nhận được cả cô và trò đang chơi những thanh âm của tâm hồn. Học sinh của Trà được thỏa sức thử nghiệm trên mixer vì Trà luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của không gian sáng tạo không giới hạn và không có định kiến. "Phụ nữ thường rất khắt khe với bản thân vì chúng tôi biết mình là phái nữ. Bạn biết đấy, ngay khi bạn bước lên sân khấu, mọi người sẽ đánh giá bạn cho dù bạn chưa làm gì cả."
Trà nhớ lại một lần nọ khi cô chỉ được gọi là “DJ gợi cảm” và họ không hề nói gì về buổi biểu diễn của cô. Cái danh hiệu ấy không liên quan gì đến công việc của cô cả. Thậm chí chỉ cần tìm kiếm nhanh trên Google về các nữ DJ ở Việt Nam cũng cho thấy những vấn đề tương tự. Trong một bài báo trên Tuổi Trẻ, một khách mời nam tại một sự kiện cho rằng các nữ DJ được công chúng yêu thích vì "thân hình hấp dẫn và trang phục gợi cảm."
Là một DJ người Úc gốc Á, những trải nghiệm trong công việc đã thôi thúc Trà trở về cội nguồn của mình và giúp những phụ nữ khác vượt qua định kiến xã hội. Trà tâm sự: “Phụ nữ thường bị xem như đồ vật và điều đó tổn thương họ rất nhiều. Những hành động như vậy rất thiếu tôn trọng và nên dừng lại.” Cô cũng nói thêm rằng thật đáng sợ khi chỉ được chú ý nhờ ngoại hình thay vì tài năng. Do đó, việc xây dựng một cộng đồng cho phụ nữ có thể là một cách mới để giải quyết vấn đề này.
Thành công nhờ nỗ lực và sự chân thật
Điều mà Trà không ngừng nhắc nhở mọi người trong suốt buổi học dài ba tiếng là “hãy luôn cố gắng.” Cô ủng hộ suy nghĩ xem thành công thực sự là được khi ta không ngừng nỗ lực. Trà chia sẻ: “Tất cả những gì tôi từng đạt được trong đời, tất cả những gì tôi có là bởi bản thân luôn cố gắng. Tôi vẫn đang cố gắng và đó là điều duy nhất cần làm khi bạn muốn đạt được thành công theo cách riêng của mình.”
Trà thẳng thừng phản đối việc lý tưởng hóa cuộc sống của các ngôi sao trên mạng xã hội. Theo Trà, ngày nay có nhiều người chỉ nhìn vào những bài đăng về “khoảnh khắc hạnh phúc” của người khác và khát khao một cuộc sống như thế, như vậy rất phiến diện và nguy hiểm. “Tôi chỉ muốn bạn biết rằng tôi cũng có những ngày tồi tệ, những thời điểm khó khăn và những khoảnh khắc đau buồn. Cuộc sống không phải lúc nào cũng màu hồng. Điều đó không thực tế chút nào.”
Chỉ khi Trà chia sẻ những khoảnh khắc đen tối nhất của mình, cô mới nhận ra rằng, khi ta chấp nhận sự hiện diện của những “con quỷ” bên trong mình và làm bạn với chúng, ta sẽ trở nên tự tin hơn, chân thật hơn, và mạnh mẽ hơn.
Cô kể lại: “Những câu chuyện về ngày tháng tăm tối nhất của tôi đã giúp được nhiều cô gái khác. Và có lẽ điều đó đã giúp tôi thay đổi suy nghĩ, tôi nhận ra rằng phụ nữ chúng ta có thể biến đau thương thành sức mạnh.”
Để biết lịch workshop tiếp theo của SYS Sister Sounds, xem thông tin trên fanpage của tổ chức tại đây.