Từ lần đầu tiên tôi đến đây, cái tên “SOLitude” đã xoa dịu nỗi lo âu dai dẳng, và mang đến một nỗi niềm riêng tư đầy hoài niệm nhưng chẳng hề ủy mị.

Lần cuối cùng tôi khăn gói làm một chuyến phượt miền Bắc là cách đây sáu năm. Hôm nay tôi lại xuôi về phương Bắc một mình, nhưng hành trình của tôi không hoàn toàn cô độc, bởi trong 10 ngày chạy xe máy từ Sài Gòn ra Hà Nội, bạn bè và người quen ở khắp dọc đường chỉ cần ới một tiếng là xuất hiện.

Khi rời xa một nơi tôi vẫn gọi là nhà và tạm gói ghém bao gắn bó của mình với mảnh đất ấy, tôi chỉ muốn tìm kiếm sự giản đơn ở phương trời mới. Đối với tôi, đó là những quán cà phê nhỏ xinh trong ngõ hẻm yên bình, vì hình ảnh ấy đã cùng tôi vun đắp yêu thương cho quê hương Việt Nam hơn mười năm qua. Là một người thấm nhuần văn hóa cà phê từ miền Nam, bí quyết của tôi khi đến thăm SOLitude/SOL Arch Space chỉ đơn giản là “lên nòng” chiếc máy ảnh sao cho chuẩn.

Khi tìm đến địa chỉ của quán, thứ đầu tiên lọt vào mắt tôi là một... phòng khám nha khoa? Đúng thế, trên con hẻm ấy không có gì ngoài hai phòng khám nha khoa nằm cạnh nhau. Rồi tôi nhận ra rằng mình phải đi vào sâu hơn. Bạn nhân viên trông quầy đã chỉ cho tôi đi vào một con hẻm thậm chí còn hẹp hơn nữa. Ở thủ đô thì đấy gọi là con ngách — đặc sản của phố cổ Hà thành.

Cuối cùng tôi cũng bước chân chân vào SOL Arch Space. Người chào đón tôi là anh Antoine Cao Ngô. Anh là chủ quán nhưng công việc chính của anh là thiết kế nội thất. Tôi đã có dịp trò chuyện với Antoine khi nhâm nhi một ly cà phê ủ lạnh được pha chế một cách tỉ mỉ. Tôi hỏi anh quán được thiết kế theo style nào, anh đáp rằng: “Style gì! Không có chuyện quán theo một style nào đâu nhé.”

Quả thật, không gian của SOL Arch Space thể hiện được ý nghĩa của cái tên ấy. Anh Antoine quan niệm không gian phải được tối ưu sao cho phù hợp với mô hình kinh doanh. Đối với anh thì quy tắc cơ bản là ưu tiên việc phân tích không gian trước khi xao nhãng vào các phong cách đã được định hình sẵn. “Một diễn viên cần phải chuẩn bị cho một vai diễn cụ thể [và] anh ta phải phù hợp với tinh thần của vai diễn,” anh Antoine giải thích.

Và đúng như thế, thiết kế của quán được lấy cảm hứng từ chính cấu trúc của địa điểm này. Quán nằm phía sau một tòa nhà Pháp đã gần trăm tuổi, nơi hiện là văn phòng của NXB Tôn giáo thuộc Ban Tôn giáo Hà Nội. Những hạn chế mặc định trong cấu trúc của không gian đã giúp SOL Arch Space tìm thấy cái hồn rất riêng của mình.

SOL Arch Space có bốn khu vực riêng biệt, vẫn có chỗ ngồi phù hợp cho các buổi họp mặt với khách hàng hoặc đồng nghiệp. Khu vực pha chế là một quầy nhỏ để anh Antoine và các barista tác nghiệp. Họ dùng máy pha cà phê La Marzocco và lựa chọn loại hạt cà phê được rang tại Việt Nam hoặc tại Mỹ. Anh Antoine bật mí rằng các hãng cà phê yêu thích của anh đều là ở Mỹ. Quán không có thực đơn vì tùy theo trong quầy còn gì sẽ bán nấy.

“Khách đến đây đều làm một ly cà phê trước tiên. Tụi anh không bán trà, chỉ tập trung vào cà phê thôi,” anh nói.

“Căn gác” không mái phía trên quầy pha chế cũng được sắp xếp chỗ ngồi để khách có thể thưởng thức cà phê trong ánh nắng dịu êm xuyên qua tán tre xanh biếc như lục bảo. Nội thất ở đây trông có vẻ rất tùy hứng nhưng tất cả đều là công sức của anh Antoine. Chúng là đồ bị người ta bị bỏ đi, được anh mang về và “hồi sinh.” Khu vực bên mé giáp với NXB Tôn giáo từng là phòng thờ với nhiều món đồ cổ, giờ đang đón ánh nắng tràn vào từ cửa sổ và hòa cùng sức sống mới của không gian.

Khi đi vào khu vực có máy lạnh, tôi càng ấn tượng hơn với cách bày trí của chủ quán. Độc đáo nhất là “lối vào” được dựng bằng giấy dó truyền thống và nhẹ nhàng đón lấy ánh sáng tự nhiên, cùng với đó là chiếc trống của người Êđê được treo lơ lửng từ trần nhà — một vị trí thật không ngờ tới.

“Một số thứ nếu đứng một mình thì trông rất đẹp và tối giản, nhưng khi đặt chung với nhau lại khó sắp xếp,” anh Antoine giải thích. Cái khó chính là chọn đồ vật để xếp chung vào một không gian sao cho tránh bị “quá tải.” Anh cũng nói thêm: “Tất cả đều nằm ở dáng hình và hình khối. Khi mình tôn trọng vẻ đẹp vốn có của đồ vật thì sẽ nhìn ra những hình khối mới mẻ.”

Tôi đến SOL Arch Space với mong muốn tìm thấy cảm giác quen thuộc trong những không gian khuất mình giữa phố thị ồn ã, như tôi thường làm khi còn ở Sài Gòn. Nhưng lần ghé thăm này hóa ra là một trải nghiệm hoàn toàn khác so với tưởng tượng ban đầu của tôi. Không chỉ là một viên ngọc ẩn mình, quán cà phê này còn giúp khách ghé thăm cảm nhận được thế nào là một kiến trúc “sống.”

Theo quan sát của tôi, hầu hết các “quán cà phê kết hợp không gian làm việc” ở Việt Nam đều được thiết kế “chết” theo một phong cách kiến trúc nhất định, dường như đều đặt trọng tâm vào lối bày trí và vật liệu xây dựng. Cách tiếp cận của anh Antoine đã giản lược mọi thứ và chỉ giữ lại những gì cơ bản, để mỗi không gian đều mang đến cảm giác riêng tư và thoải mái cho bất kỳ ai bước vào.

Xin vui lòng liên hệ SOL Arch Space và đặt chỗ qua trang Facebook của quán trước khi ghé thăm.