Trước dòng chảy mạnh mẽ của du nhập văn hóa, các câu chuyện đáng buồn về sự mai một của các loại hình sân khấu truyền thống có lẽ không phải là một chủ đề quá mới mẻ. Tuy nhiên nỗ lực bảo tồn văn hóa cổ truyền không phải là một bức tranh chỉ có màu trầm buồn khi thời gian gần đây, nhiều bạn trẻ thuộc thế hệ Gen Z có rất nhiều sáng kiến nhằm giữ gìn sân khấu dân tộc.
Chương trình trải nghiệm văn hóa “Về nghe Hát bội” do Đoàn–Hội Khoa Báo chí & Truyền thông của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia TP.HCM (ĐH KHXH&NV, ĐHQG-HCM) tổ chức là một trong những nỗ lực đó, nhằm mang loại hình nghệ thuật đang “hụt hẫng kế thừa” tới gần hơn với khán giả trẻ.
Hát bội, hay còn được gọi là tuồng ở các tỉnh miền Bắc và miền Trung nước ta, là một viên ngọc quý của kho tàng nghệ thuật Việt Nam. Trước khi bị lãng quên, hình thức sân khấu này từng là là một loại hình giải trí phổ biến trong đời sống nhân dân. Đặc tính nghệ thuật của hát bội nằm ở lối diễn xuất mang tính cường điệu hóa, với kỹ thuật “nói lối” — xen lẫn nói với hát, đòi hỏi một chất giọng to, cao và rõ. Ngoài ra, phục trang người nghệ sĩ thể hiện rõ nét những đặc điểm của nhân vật, thiện ác phân định rõ ràng.
Ảnh: Mervin Lee.
Tại ngày hội “Về nghe Hát Bội,” khán giả không chỉ được nhìn ngắm sân khấu trình diễn, mà còn được tìm hiểu về cuộc sống của những người nghệ sĩ phía sau bức màn sân khấu thông qua không gian triển lãm nghệ thuật hát bội. Các hoạt động giàu tính tương tác, trải nghiệm như trình diễn trang phục biểu diễn, tìm hiểu đạo cụ dùng trên sân khấu, hướng dẫn trang điểm theo từng tuyến nhân vật hay học vẽ mặt nạ từ nghệ nhân trong nghề, hứa hẹn sẽ tái dựng lại một không gian văn hóa đặc sắc.
Poster do ban tổ chức cung cấp.
Bên cạnh đó, khán giả còn có cơ hội thưởng thức các màn trình diễn nghệ thuật hát bội, với nội dung thú vị lấy từ ba trích đoạn Tạ Ôn Đình chém Khương Linh Tá, trích đoạn Ngao Sò Ốc Hến và Lê Công kỳ án.
Ngoài ra, các bạn trẻ tham gia sự kiện sẽ có cơ hội được giao lưu với NSƯT Hữu Danh, người nghệ sĩ có hơn 40 năm gắn bó với nghệ thuật hát bội với các vai trò diễn viên, đạo diễn, biên kịch, người đào tạo thế hệ trẻ. Trong chương trình giao lưu trực tiếp với nghệ sĩ, khán giả trẻ không chỉ có cơ hội được hiểu thêm hiểu về lịch sử, những câu chuyện thú vị đằng sau sân khấu hát bội, mà còn được các diễn viên thị phạm các kỹ thuật diễn xuất cơ bản như cách cưỡi ngựa, chèo thuyền, tạo các kiểu cười khác nhau...
“Về nghe hát bội” là sự kiện nằm trong khuôn khổ chuỗi hoạt động SA7GON — bao gồm các trải nghiệm văn hóa nghệ thuật truyền thống của Sài Gòn thông qua bảy loại hình nghệ thuật: kiến trúc, hội hoạ, điêu khắc, âm nhạc, văn chương, sân khấu và điện ảnh.
NSƯT Hữu Danh sẽ giao lưu với các bạn trẻ tại sự kiện. Hình ảnh được cung cấp bởi: Nhà Hát Nghệ Thuật Hát Bội TP.HCM.
Ngày hội sẽ diễn ra tại Đại Học KHXH&NV cơ sở Đinh Tiên Hoàng ở địa chỉ 10-12 Đinh Tiên Hoàng, Phường Bến Nghé, Quận 1, TP.HCM vào ngày Chủ Nhật 18/4/2021, từ 4 giờ 30 chiều tới 9 giờ tối. Thông tin chi tiết về sự kiện vui lòng tham khảo tại đây.
