Một bát phở ngoài phố, tiệm cạo râu kiêm lấy ráy tai, vài rít thuốc phiện bên bàn đèn — những sinh hoạt thường ngày ấy từng tạo nên nhịp sống cuối tuần ở Bắc Kỳ năm 1923.
Do một tác giả ẩn danh thực hiện, bộ tranh màu gồm 10 bức ký họa sau đây mang tên “10 peintures annamites représentant les métiers au Tonkin, don 1923” (10 bức tranh An Nam khắc họa các nghề ở Bắc Kỳ, hiến tặng năm 1923). Được thư viện quốc gia Pháp số hóa qua nền tảng Gallica vào năm 2019, loạt tranh tái hiện những khung cảnh sinh hoạt và lao động khác nhau của các cư dân miền Bắc đầu thế kỷ 20 dưới thời thuộc địa Pháp.
Từ tiệm kim hoàn, tiệm hớt tóc đến cảnh hai nữ thợ đóng giày cặm cụi bên khung gỗ, loạt tranh cho thấy người Bắc Kỳ xưa cũng chỉn chu trong chuyện ăn mặc, chải chuốt chẳng kém ai. Thợ mộc, nông dân xuất hiện cùng những công cụ thô sơ, gợi lại một thời kỳ lao động còn dựa nhiều vào sức người, chưa có bóng dáng máy móc. Gây tò mò hơn cả là hình ảnh hai người đàn ông nằm hút thuốc phiện — lại được tác giả đưa vào danh mục “nghề nghiệp tiêu biểu” của miền Bắc bấy giờ.
Mời bạn đọc xem thêm loạt tranh dưới đây:
Thợ kim hoàn đang mải miết gò búa.
Nghề lấy tai phổ biến từ hơn 100 năm truước.
Cày cấy.
Tát nước cho ruộng.
Xay gạo.
Đóng đế giầy
Hút thuốc phiện.
Xưởng mộc.
Giờ ăn trưa của lính tập (quân lính người Việt do chính quyền thuộc địa kiểm soát).
Cạo râu.
